A historiografía da Guerra Civil

Conferencia de Miguel Anxo Murado organizada polo Grupo Histagra

Publicado por La Opinión de Coruña o 10-4-2014

   Murado retornou a aula trece da facultade de Historia. Onde cursou cuarto con Monterroso.  Daquela xa levara o Premio Café Gijón por Metamorfosis Benezianas. De neno chistáballe a revista Historia y Vida que lle mandaban o seu pai e as lendas que lle contaba o avó republicano.

   Hai un baleiro historiográfico duns vinte anos. España incluso tiña dificultades para suministrarse de papel.O franquismo emitiu dende moi cedo un discurso victimista, de martirio.A obra canónica é Historia de la Cruzada Española dirixida por Arrarás, carlista que sería un dos fundadores do Diario Ya.  Raza foi a película propagandística de Franco. Pero cando fai o pacto cos americanos ten que versionala. Cambia a dobraxe e censura elementos como o saúdo fascista. 

 

   O ingleses, fanáticos da Guerra  Civil, leían o Daily Mail, pro-franquista, e The Guardian, pro-republicano.George Orwell,conmovido polo Maio do 37,só vía loita entre anarquistas e comunistas. 

 

   A segunda interpretación é unha camada que afonda no anticomunismo. Caso de Comín Colomer, obsesionado coa masonería, e Mauricio Karl, pastor, policía e escolta de Largo Caballero que se convertiría no escritor favorito de Carrero Blanco. Se esaxera o papel de Stalin e do PC na II República, cando en realidade non foi revolucionaria senón burguesa. Hoxe sabemos que a República de Weimar tivo máis violencia e inflación ca española. Mentres Albornoz, católico, e Américo Castro, conservador, discutían sobre o absurdo: a esencia de España no Medievo.

 

   Nos sesenta aparece unha bibliografía de verdade en Inglaterra. Hugh Thomas tivo un gran impacto. Franco quixo impedir a súa lectura pero entrou por Canarias e Andorra.  Fala sobre todo das mortes indsicriminadas dos dous bandos nos primeiros meses, xullo e agosto do 36.

 

   Logo xurde o mito da guerra como traxedia nacional. Unha loita fratricida. A clásica revisión dunha guerra transcurridos vinte anos.Así, Gironella, franquista catalán, escribe Un millón de muertos, cifra que é un disparate. Las últimas banderas é o contrapunto do bando republicano.

   Nos noventa hai revisionismo histórico. Estamos máis lonxe da concordia. Os franquistas acusan á República da queima de igrexas do 31.Os republicanos escollen a vía da holocaustización, verba que acuñou Preston. Vense víctimas. Lembran os cincuenta mil fusilados ó fin da guerra.