Ter un fillo e plantar unha árbore

Feira do Libro de Compostela (luns, 1 de maio do 2017)

Fernando Cimadevila ensina as claves para escribir unha novela

*Publicado en El Faro de Vigo (7-5-2019)

   Fernando Cimadevila non fixo un obradoiro. Non repartiu lapis e ideou exercicios de redacción. Pero foi moi didáctico e cravou os tempos. Ninguén fixo preguntas en público. “Algunha vez te alegraches tras un desengano amoroso pois tiñas para un bo guión?Pensei”.

   Construír unha novela implica a creación de todo un universo. Hai que facer un pacto co lector, a coñecida como suspensión da incredulidade. Xamais podes rachar coas normas e pautas.  Facelo e como os que van o teatro e non apagan o son do móbil.

   Non hai fronteiras. Teñen cabida a crítica, os mapas, as fotos, os artigos xornalísticos…

   En Sudamérica e nos países anglosaxóns os contos teñen máis tradición que en España. Somos máis de novela. Pero que sexan máis miúdos non significa que sexan máis sinxelos.

   Para iniciar o traballo temos que ter ben claro o que queremos contar. Debería resumirse iso nunha soa frase. Por exemplo a historia dunha familia, un desamor, unha enfermidade…   O escritor ademáis debe vivir o presente e aprender do pasado.

   “Todos cando escribimos nos sentimos iluminados”.Cada día temos inspiracións.Pero é necesario ler,informarnos e documentarnos. “Escribín Acariciando o ceo sobre alpinismo e o máis alto que subín foi ó Pedroso. Tiven que ver National Geographic e algúns capítulos de Calleja”.

   Empaticemos cos personaxes. Teñen que ser interesantes. E diferenciar entre principais e secundarios ou antagonistas. Debe haber sinerxias entre eles,como se fora unha dínamo. Evitar maniqueísmos. “A xente non é mala de por sí, sen un motivo”.  Non é necesario ter dous personaxes que se parezan moito; nese caso o mellor sacrificar un e fundilos.

   Outro asunto imprescindible é a elección do narrador máis axeitado. Non ten por que ser o escritor. En Forrest Gump querían contar a historia de USA desde a perspectiva dun rapaz. O problema é que o neno medra. Solventaron o atranco cun home con problemas intelectuais.

   Hai que deixarse levar polo compás do escritor, a improvisación. Así a historia terá máis graza, será máis fresca e nos sentiremos mellor con nós memos.

   Precisamos unha rutina para a escrita. Algo difícil polas obrigas familiares e laborais. E un apoio persoal, un látigo que nos obrigue a non desistir. É interesante escoitar outras opinións.

   Reler e correxir é case máis importante que escribir. “Se a noite anterior puxeches algo raro saltan as alarmas”.  Jack London dicía que publicaba para deixar de reescribir.  Primeiro un borrador. Comezar polas escenas que teñamos claras aínda que non sexan as primeiras.

   De Carlos Negro aprendeu que cada palabra é importante. Busquemos termos que evoquen situacións como na poesía.

   “Para abstraerme non acostumo a escribir con música. Camiño moito para visualizar. O cine axúdamos a ver escenas”. 

   Non pensemos en escribir o que está de moda senón no que nos sintamos máis cómodos. Non vale quedarse coa primeira idea. Profundicemos. Con Internet sabemos que todo está escrito. Debemos empaparnos ben do xénero que traballemos. En novela negra os lectores dan moitos paos mentres que nas obras románticas son algo máis benevolentes.

   O fin último do escritor é o autocoñecemento. Aínda que todo proceso artístico tamén ten o obxectivo de saír ó mundo exterior para coñecer o feed back que provoca.