Engaiolante Freixanes

*Víctor Freixanes amosa o seu fantástico dominio da oralidade

na Librería Cronopios de Compostela (26-2-2018) 

   Criouse na parroquia de Borela, en Cotobade. Como Nélida Piñón. Na época do Hai que Roelo e os primeiros televisores.  “Queriamos escoitar a Los Mustang e non había luz”. Contaban historias de desaparecidos e aforcados en figueiras.” Ás veces atopabamos balas”.

   Na Porta Faxeira de Santiago e na Praza Curros Enríquez de Pontevedra contaban as historias os cegos.  “Os crimes sempre se cometían en Lalín e Silleda. Era realismo máxico”.

   Son sete irmáns. Viña de facer ciencias. Veu estudiar á Universidade de Compostela. Cunha condición, tiña que conseguir a bolsa.  Senón seguiría co negocio familiar de papel pintado. “Empapelei todo o Morrazo”.  Logrou tres sobresaíntes e dous notables.  A concesión de cartos veu denegada. Tiña  “antecedentes familiares negativos”. Entón lle contaron que asasinaran o tío Xaquín. E o tío Saturno, que os colaba no cine, estivera cinco anos no cárcere por facer propaganda de Socorro Rojo.  Logo todas as mulleres da familia entregáronse á igrexa.

   “Como editor acabas sendo destrutivamente autocrítico. Son un comercial. Vendo cousas”.

   “Non escribo co dicionario, prefiro escoitar ós paisanos”. Ramón Lorenzo dicíalle que inventaba palabras. Por exemplo, o axirío das gaivotas ou a expresión armouse unha batimborra. Cunqueiro e Valle Inclán permitíanse moitas licenzas cando escribían en castelán.

   “A miña literatura é auténtica. Unha exploración.  Hai que conseguir que o lector non se che escape, que pesque o anzó” A súa obra está chea de referencias míticas e relixiosas. Fun criado no catecismo e a Biblia. “Cando escribes non hai outra cousa”. Vas no coche pensando ás palabras onde quedaches enganchando. “Eu escribo polas mañás”.

   Hai quen planifica os libros cun mapa e teñen todo medido. Outros preferimos  cunha lanterna, comenzar a partir dunha emoción.

  “Non me gustan as historias lineais. Chístalle 4 3 2 1 de Auster porque se complica a vida.Así facía Picasso. Para realista está a fotografía”.Tamén arriscou Sábato en Sobre héroes y tumbas.

   O triángulo inscrito na circunferencia é a recreación mítica e fantástica dun país. Contén textos que escribira unha década atrás en Madrid. “Traduciumo Basilio Losada. Quéroo moito pero ese non era o meu libro”.

   O enxoval de noiva ambientouno na Italia Renacentista, nos tempos de Lucrecia Borgia.  Díxolle o seu fillo maior que ós dezaseis anos era moi axiña para lelo e aínda non o retomou.

   Cabalo de ouros revive ó tempo dos seus pais, dos fusilados e paseados como Alexandre Bóveda. A memoria colectiva e persoal. Detrás de Vilanova de Alba volta a estar Pontevedra. “Coñecín un cura chamado Teodoro e non fun capaz de cambiarlle o nome.Describía tan ben o inferno que poñía os pelos como escarpias.Don Floro non digo quen é porque aínda vive o fillo”.

   É unha partida de cartas nunha montaña de Galicia.“Villares que é moi xogantín preguntou-me se era un tute ou un subastado”.  Noutras novelas de Freixanes aparece unha partida de xadrez por influencia do Séptimo Sello de Bergman.  Seica na Praza Rivadabia de La Plata apostaban verdadeiras fortunas nunhas mesas que teñen gravados os tabaleiros.

   Ocorre durante os tempos do wolframio e o estraperlo. “Vestían gabardina, encendían os puros con billetes de mil e ían as casas de putas”.Non é unha novela machista,o que era machista era a época. As mulleres baixaban de Lousame con pedras e chegaban ata a raia con Portugal. Deste intre escribiron Ramón Valenzuela e María Xosé Rodríguez Galdo.“Está o país furado”.

   Dedicoullo a Fina Casalderey e ó señor Benigno.  Era un home de oitenta e pico anos de Brión que lle contaba historias cunha memoria prodixiosa. A televisión non lle dicía nada. A novela presenta un conto, unha das historias menores, que se publicou a comezos dos noventa na Revista Ronda de Iberia.

   “Quixen poñer un peto de ánimas do purgatorio na portada”. Tivo unha especie de iluminación cando estaba na Feria do Libro de Gualaxara. Alí, nun hotel mexicano, unha noite desantrancou un enredo e escribiu gran parte da novela.

   Moita xente necesita un lapis para diferenciar ós personaxes durante a lectura. “Pere Gimferrer devolveulle Cien años de Soledad a García Márquez porque se perdía; logo arrepentiuse.  O que lembras de La Montaña Mágica e El Gatopardo é a atmósfera. Eso é o que che deixa pegada”.

   Agora ten en mente dous proxectos. Escribir sobre Buenos Aires, cidade que odia a súa muller e na que unha vez colleu unha bronconeumonía que o tivo moitos días cao. A outra idea era unha “historia sobre o meu pai pero agora me din conta que son eu”.