Escoitando a Quico

XIII Simposio "O libro e a lectura" no Consello da Cultura Galega
Ler para comprender o Mundo
Conferencia de Quico Cadaval (15-12-2017)

   Bea Campos presenta ó pai dos contacontos. O barbancés escoitábaos nunha taberna familiar. Xa é unha personalidade pois lle pagan os avións para ir falar ao estranxeiro. Así puido descubrir que en Santo Domingo hai moitos museos do ámbar.

   Un home capaz de encerrarse nun escaparate a falar cos seus clientes. O conversatorio. Unha perfomance de nove minutos por un euro. “O tempo valorado en diñeiro”. E logo un minuto para o cambio de garda. A xente de fóra non sabía de que falaban. Había quen se bloqueaba mirando para o exterior.  “O cliente podía contar mentiras pero eu tiña que gardar o segredo”.

   “Xabier Docampo é un farol que nos marca o camiño equivocado” bromea sobre o seu compañeiro xa que non hai alcaldes para escandalizar. “Podes calzar moitas mesas cos seus libros”.

   A sombra da dúbida é unha película de Hitckcok que lembraba un dito de Shakespeare.  O acto literario é pasaxeiro como a sombra dunha ave. A lectura é a prolongación da memoria e da imaxinación como dicía Borges.

   Recuperou a historia de Ordoñez, unha peixeira de Rianxo. Aprendeu a ler ós doce anos escoitando os cantares de cego. Logo lía amor e aventuras. Tanto a Corín Tellado como a Castelao.  Regaloulle Juan Tenorio en fotonovela a Quico, “un dos mitos da nosa literatura e unha aproximación á cultura popular”.

   Na primeira comuñón obsequiárono con álbums con tapa nacarada. “Tiven sona de neno intelixente porque recordaba o que lía”. Ós trece anos apareceu na súa vida Henry Miller. Cando ía a Pontevedra en coche memorizaba os nomes dos pobos.Tamén estudaba os prospectos dos dentífricos.  Esto lembra a Los Premios de Cortázar donde un neno aprende glúcidos e lípidos nesas anotacións dos medicamentos. Nesa novela o galego Galo Porriño é rico pero fica mal.

   Atemorizouse con El Gato Negro de Edgar Allan Poe.  De cativo ía ó camposanto de Ribeira. Dentro había o dos protestantes e civís, evanxélicos e suicidas. Había salmos sobre as lápidas. Había unha casa case agochada de hedra e silveiras. Atopou o libro Historia do deporte desde la Antigua Grecia a nuestros días e unha pistola por riba. “Tiven a sensación duns nenos dun libro de Borges que achan unha navalla e se dan conta de que sabían empregala” . Logo chamoulle a atención Relato dun nihilista de Chéjov. Estaba cuberto de pó e intonso, coas páxinas pegadas “e o pracer de que ninguén o lera antes”. Tiña unha decodificación difícil, uns humillados que querían vingarse. Mentres os seus amigos, rapaces de Aguiño, colleron unha bola do mundo.  Un agarrou a arma e xogando matou ó outro no faiado. Mandárono a un internado a Santiago. Ó retorno aforcouse no mesmo sitio.

   Un día contoulle a Manuel Ayaso, artista expresionista, un pasaxe de Divinas Palabras de Valle Inclán no que un “neno ía ás romerías para ensinar o pirolón”.

   Tamén rescata a Fontaíña que conservaba unha memoria prodixiosa con cerca de oitenta anos. Era un mariñeiro que só lía a Valle Inclán, Rosalía e Lorca. Facíao para non fumar.