Novela negra

Mesa redonda para escoitar a Diego Ameixeiras
na terraza do Centro Sociocultural A Trisca (12-5-2015)

   Diego Ameixeiras visitou a azotea  do Centro Cultural da Trisca. Á solaina.Na foto do cartel de  “Se busca” tiña dez anos menos. Con panorámica ás torres Hedjuck, ás plantacións de kiwis das monxas e á noria da Ascensión. Veu falar de novela negra. Berraban máis os nenos no bambán.

   Aínda que os gregos e Shakespeare xa falaran de crimes, o fundador do xénero é Allan Poe. Os que más o cultivan son os británicos como Conan Doyle ou Agatha Christie.  Teñen patróns comúns como unha morte violenta ao comezo. A moral burguesa imperante quería que se impartira xustiza se alguén cometía un acto impuro. Actuaban como pasatempo, consolo ou vacina.O pobo quedaba tranquilo ó ver que a Scotland Yard resolvía de xeito“casi máxico”os casos.

  Na Gran Depresión xurden autores en USA como o comunista Hammett  ou Raymond Chandler. “Sacaron o crime do salón victoriano á rúa”.  Fan unha fotografía social do seu tempo.  Con tramas difíciles de seguir pero narradas con xeito e personaxes ben construidos. O autor de El sueño eterno dicía que cando non se lle ocurría nada só tiña que sacar a un home entrando pola porta cunha pistola. Convértense en clásicos en Europa. Gallimard foi a editorial que nos corenta recopilou as obras dos clásicos americanos e tamén de franceses. Foron os que inventaron a etiqueta de “novela negra”. Os franceses non diferenciaban entre alta e baixa literatura.

  Logo aparecerán novelas dende o prisma do delincuente. En España despuntan Vázquez Montalbán, co seu Carvalho, ou Andreu Martín.  Crime en Compostela abriu as portas á novela policial en Galicia. Seguiron ese carreiro Aníbal Malvar,quen “me animou a ler”, Miguel Anxo Fernández ou Domingo Villar, que acadou gran zona fóra de Galicia co seu inspector Leo Caldas.

   A novela negra contemporánea ensínanos que a liña entre o xusto é o ilegal é fina. “Caenme mal os grandes delincuentes que levan garabata”. Ameixeiras evita o narrador intruso que da moitos detalles. “Non poden pasar vinte páxinas para que un home suba una escaleira”.

   O de Lausanne prefire as historias sen mensaxe social. Evita transmitir un discurso paternalista. “Hai que despistar algo o lector, darlle espectativas sen que se de conta”. Admira a capacidade de Hitchcock para convertir novelas frouxas en películas lendarias como Los pájaros.

   “Non teño un policía de cabeceira” que me documente. Ambientou moitos dos seus libros en Ourense, a que bautizou como Oregón.Dime algo Sucio aborda a pederastia,“delito máis repulpulsivo que se me ocorre”. Escribe para non ter medo a estar só. Tamén é guionista; ahí non pode ter a mesma vaidade pois o“director pode destrozar todo de mil maneiras”.