Xosé María Díaz Castro

*O Ateneo de Santiago homenaxea a Xosé María Díaz Castro
*O día das Letras Galegas 2014 adicouse, como ben sabedes, o poeta e traductor lucense

 

  García Bolaño, recén chegado do sanatorio, e Pilar Sampedro acolleron a Armando Requeixo no Ateneo. O crítico mindoniense falou de Díaz Castro dende a súa infancia de zocas e pucho.  

  Veu ó mundo en 1914 en Guitiriz. Era un mozo de saúde medianeira que non se apañaba ben para a labranza. Talento como declamador. O seu pai, escribán do concello, tiña a teima de que entrase no Seminario de Mondoñedo. Goza da nutrida biblioteca onde aprende distintos idiomas. Alí coñece a Aquilino Iglesia Alvariño, cinco anos maior, que actuou coma un irmán maior.

  Botou dez días na Fronte de Asturias e escribiu O Combate.Logo foi padioleiro no Hospital Militar de Pontevedra. Comezou a mocear con María Teresa Zubizarreta Bengoetxea, telefonista que incentivaba ós soldados. Mantiveron unha longa relación epistolar. Ó finalizar a guerra foi  visitala a Euskadi. Casou no 54.Tivo tres fillos. Jose María, Maite e Íñigo. Ocho apellidos vascos.

  En 1940 marcha a Vilagarcía para exercer de mestre nun colexio dirixido por Aquilino.Durante eses sete anos segue mandando versos a La Noche,antecedente de El Correo Gallego,El Pregón  ou El Pensamiento Navarro, onde traballaba Díaz Jácome.  No 46 gaña por duplicado os Xogos Florais de Betanzos; en castelán con El Cántico de la ciudad e en galego con Nascida d´un soño.

  Prepara as oposición a traductor. Segundo de España. “O primeiro sería enchufado”. Desprázase a Madrid. Dominaba o hebreo, neerlandés, danés, sueco, ucraniano, ruso ou catalán que aprendía de xeito autodidacta. ¡Ós dezaoito anos xa estaba subscrito o Daily Telegraph!

  En 1949 publica “Penélope” na revista Alba. Saliu do anonimato,moito escribira sen publicalo,  cando Paco del Riego lle pediu que participase na Antoloxía da Poesía Galega do 55. Galaxia asediouno cinco anos para que fixera un libro.En 1961 sae á venda Nimbos: Trinta e dous sustantivos poemas, dos cales catorce xa foran escritos con anterioridade. “Ningún sobra; ningún é menor”.Otero Pedrayo, Risco,Fole ou Carbalho Calero fixeron entusiastas críticas da obra.

  Foi nomeado membro correspondente da Real Academia Galega;non podía ser numerario por non vivir na Coruña ou arredores, o que lle imposibilitaba acudir ás reunións con asiduidade.

  Regresou a Galicia, a súa Ítaca,en 1983.Antes do seu pasamento en 1990 este canteiro de versos recibe o merecido tributo con presencia dunha nutrida recua de sobranceiros intelectuais.